Tổng thống Mỹ Donald Trump đang chuẩn bị tung đòn mạnh tay vào Trung Quốc và Ấn Độ – hai quốc gia mua dầu nhiều nhất của Nga – nhằm buộc Moscow phải nhượng bộ trong cuộc xung đột với Ukraine. Tuy nhiên, kế hoạch này tiềm ẩn nguy cơ đẩy giá dầu thế giới tăng vọt và gây bất ổn cho toàn cầu.
Ông Trump muốn chặn nguồn thu từ dầu mỏ của Nga
Tổng thống Trump tuyên bố Mỹ có thể áp dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với các quốc gia vẫn đang mua dầu từ Nga, đặc biệt là Trung Quốc và Ấn Độ. Ông đặt ra thời hạn 50 ngày để Nga chấp nhận đàm phán hòa bình, nếu không sẽ giáng đòn trừng phạt thứ cấp (secondary sanctions) lên các đối tác của Nga.
Các biện pháp này có thể bao gồm mức thuế nhập khẩu cao đối với hàng hóa của các nước mua dầu Nga hoặc hạn chế quyền tiếp cận thị trường Mỹ. Theo Nhà Trắng, đây là chiến lược “gián tiếp” để siết chặt kinh tế Nga thông qua đối tác thương mại của họ.
Năm ngoái, Nga thu về khoảng 192 tỷ USD từ việc xuất khẩu dầu – một nguồn tài chính quan trọng phục vụ chiến sự tại Ukraine. Nếu nguồn thu này bị cắt, Moscow sẽ đối mặt với áp lực lớn. Tuy nhiên, điều này cũng có thể gây ra hậu quả dây chuyền với giá dầu toàn cầu.
Việc đánh thuế Trung Quốc, Ấn Độ sẽ ảnh hưởng ra sao đến thị trường dầu?
Hiện tại, Nga là nguồn cung cấp dầu lớn nhất cho cả Ấn Độ và Trung Quốc – lần lượt chiếm 36% và gần 20% tổng nhập khẩu dầu của hai quốc gia này. Việc họ đột ngột ngừng mua dầu Nga sẽ khiến thị trường thiếu hụt nguồn cung lớn.
OPEC – tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ – có thể tăng sản lượng để bù đắp phần nào, nhưng không đủ để thay thế hơn 7 triệu thùng dầu Nga mỗi ngày. Kết quả là giá dầu toàn cầu có nguy cơ tăng vọt, ảnh hưởng đến kinh tế các nước tiêu thụ nhiều năng lượng – bao gồm cả Mỹ.
Các chuyên gia cho rằng việc tăng giá dầu không nằm trong ưu tiên của ông Trump, người từng nhiều lần tuyên bố muốn giá năng lượng thấp để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế Mỹ. Do đó, áp dụng biện pháp mạnh với các đối tác mua dầu Nga có thể khiến Trump rơi vào thế “gậy ông đập lưng ông”.
Liệu ông Trump có thật sự thực hiện lời đe dọa này?
Nhiều nhà phân tích nhận định các biện pháp thuế mạnh tay mà ông Trump đe dọa có thể chỉ mang tính biểu tượng. Mặc dù Nhà Trắng đang nghiên cứu nhiều công cụ trừng phạt, từ tài chính đến thương mại, nhưng không rõ Trump có sẵn sàng kích hoạt một biện pháp gây rối loạn thị trường toàn cầu hay không.
Một phương án thực tế hơn là áp dụng các biện pháp trừng phạt tài chính nhắm vào doanh nghiệp hoặc cá nhân tham gia buôn bán dầu Nga – cách Mỹ từng sử dụng với Iran. Đây là công cụ pháp lý quen thuộc, dễ kiểm soát hơn so với thuế toàn diện lên hàng hóa nhập khẩu.
Ngoài ra, ông Trump có thể kéo dài thời hạn hoặc lựa chọn áp dụng biện pháp theo từng giai đoạn nhằm tránh gây sốc cho thị trường. Việc làm chậm quá trình còn giúp ông giữ đòn bẩy trong đàm phán với Trung Quốc và Ấn Độ.
Trung Quốc và Ấn Độ phản ứng ra sao trước lời đe dọa?
Trung Quốc đã tuyên bố thẳng thừng rằng “ép buộc không thể kết thúc chiến tranh”. Họ cũng từng có kinh nghiệm lách lệnh trừng phạt khi mua dầu Iran qua các bên trung gian. Với Nga, Trung Quốc có quan hệ chiến lược sâu rộng và ít khả năng quay lưng chỉ vì sức ép từ Mỹ.
Ấn Độ, trong khi đó, cũng cho thấy không dễ gì thay đổi lập trường. Nước này xem việc mua dầu giá rẻ từ Nga là lợi ích chiến lược, và các yêu cầu khó đoán từ Washington chỉ khiến họ thận trọng hơn trong quan hệ song phương.
Cả hai quốc gia đều chưa có hành động rõ ràng nào cho thấy họ sẽ giảm nhập khẩu dầu Nga. Điều này đặt dấu hỏi lớn về khả năng ông Trump hiện thực hóa kế hoạch và liệu lời đe dọa có tạo ra kết quả gì hay không.
Dù nhiều chuyên gia cho rằng biện pháp này khó khả thi, nhưng tác động biểu tượng của nó vẫn rất mạnh. Trump đang phát tín hiệu rõ ràng tới cả Nga và các đối tác lớn của Nga rằng Mỹ có thể hành động nếu tình hình chiến sự không tiến triển.
Tổng thư ký NATO Mark Rutte kêu gọi Trung Quốc, Ấn Độ và Brazil gây sức ép với Putin, nếu không muốn chịu hậu quả từ các biện pháp trừng phạt. Tuy nhiên, các quốc gia này vẫn giữ lập trường “không đứng về bên nào”, khiến hiệu quả của chiến lược gây áp lực trở nên mơ hồ.
Các cố vấn của ông Trump có thể đang dùng đe dọa này như một quân bài mặc cả trong các cuộc đàm phán thương mại rộng hơn với Bắc Kinh và New Delhi. Tuy nhiên, mức độ thực thi vẫn là điều chưa chắc chắn.
Do mẫu thử chứa Methylparaben và Propylparaben không có trong thành phần công thức sản phẩm đã được cấp số tiếp nhận, sản phẩm sữa rửa mặt chuyên dụng…
Theo Hoàng Nam ([Tên nguồn])