“Triệu phú nhà bên”
Nếu có ai đó nói với bạn vào năm 2000 rằng chỉ 25 năm sau, số lượng triệu phú trên thế giới sẽ tăng 4 lần, có lẽ bạn sẽ hình dung về một kỷ nguyên bùng nổ của giới siêu giàu, với khoảng cách tài sản ngày càng nới rộng. Nhưng thực tế lại vẽ nên một bức tranh tinh tế và đáng ngạc nhiên hơn nhiều.
Báo cáo Tài sản Toàn cầu năm 2025 của ngân hàng Thụy Sĩ UBS vừa công bố những con số gây choáng ngợp, không phải về những tỷ phú top đầu, mà về một tầng lớp đang trỗi dậy mạnh mẽ, đó là những “triệu phú bình dân”, hay EMILLI (everyday millionaire). Đây là những cá nhân sở hữu tài sản ròng từ 1 đến 5 triệu USD.
Vào đầu thiên niên kỷ, thế giới có khoảng 13 triệu EMILLI và tăng vọt lên gần 52 triệu người đến cuối năm 2024. Ngay cả khi đã điều chỉnh theo lạm phát, số lượng triệu phú bình dân vẫn tăng hơn gấp đôi. Họ không chỉ đông đảo về số lượng mà còn nắm giữ một sức mạnh kinh tế khổng lồ khi tổng tài sản của nhóm này đạt xấp xỉ 107.000 tỷ USD. Để dễ hình dung, con số này gần như ngang bằng với khối tài sản 119.000 tỷ USD của toàn bộ nhóm siêu giàu (những người có trên 5 triệu USD) cộng lại.
Hiện tượng này không mang tính nhất thời hay chỉ diễn ra ở vài quốc gia mà là làn sóng toàn cầu, một chuyển động kiến tạo đang thay đổi cấu trúc xã hội và nền kinh tế. Câu hỏi đặt ra là cỗ máy nào đã tạo ra các “triệu phú hàng xóm” với tốc độ chóng mặt như vậy?
Trong khi truyền thông thường tập trung vào nhóm siêu giàu, một làn sóng “triệu phú bình dân” (EMILLI) đang âm thầm làm thay đổi cục diện tài sản toàn cầu (Ảnh: Getty).
Giải mã “cỗ máy” tạo ra triệu phú
Báo cáo của UBS chỉ ra rằng sự trỗi dậy của các EMILLI không đến từ một nguyên nhân đơn lẻ, mà là sự cộng hưởng của bốn yếu tố kinh tế – xã hội sâu sắc, diễn ra bền bỉ trong suốt 2 thập kỷ qua.
Bệ đỡ bất động sản: “Mỏ vàng” dưới chân mỗi gia đình
Đối với phần lớn các EMILLI, con đường đến với tài sản triệu đô không bắt đầu từ một thương vụ đầu tư cổ phiếu mạo hiểm, mà bắt đầu ngay từ chính ngôi nhà họ đang ở. Trong suốt 20 năm qua, giá bất động sản tại hầu hết các thị trường lớn trên thế giới đã tăng trưởng một cách phi thường.
Một ngôi nhà được mua vào đầu những năm 2000 giờ đây có thể đã tăng giá trị gấp nhiều lần, vô hình trung đẩy tài sản ròng của chủ sở hữu vượt qua ngưỡng triệu đô. Bất động sản đã trở thành “mỏ vàng” an toàn, là bệ đỡ vững chắc tạo ra một lớp triệu phú mà đôi khi chính họ cũng không nhận ra.
Sự “dân chủ hóa” phố Wall: Khi đầu tư không còn là đặc quyền
Nếu như trước đây, việc đầu tư vào thị trường chứng khoán đòi hỏi kiến thức chuyên sâu và nguồn vốn lớn, thì cuộc cách mạng công nghệ đã thay đổi hoàn toàn cuộc chơi. Sự ra đời của các ứng dụng giao dịch trực tuyến, các quỹ tương hỗ (mutual funds), và các quỹ hoán đổi danh mục (ETFs) đã mở toang cánh cửa Phố Wall cho hàng triệu người bình thường.
Giờ đây, chỉ với vài cú chạm trên điện thoại thông minh, một người có thể đầu tư vào những công ty hàng đầu thế giới, đa dạng hóa danh mục và tích lũy tài sản dài hạn. Sự dễ dàng tiếp cận này đã biến thị trường tài chính từ sân chơi của giới tinh hoa thành một công cụ làm giàu cho đại chúng.
Kỷ nguyên của tinh thần doanh nhân: Tự xây dựng vận mệnh
Khác với thế hệ trước thường gắn bó với một công việc ổn định tại các tập đoàn lớn, thế hệ ngày nay chứng kiến sự bùng nổ của văn hóa khởi nghiệp và làm việc tự do. Nhiều EMILLI chính là những người chủ của các doanh nghiệp nhỏ và vừa, các chuyên gia tư vấn, hay những người làm việc trong nền kinh tế tự do (gig economy).
Họ không trông chờ vào lương hưu, mà chủ động xây dựng nguồn thu nhập, tự tạo ra giá trị và nắm bắt cơ hội kinh doanh. Tinh thần dám nghĩ dám làm này là một động cơ mạnh mẽ để tạo ra của cải một cách chủ động và bền vững.
“Cơn sóng thần” thừa kế: Cuộc chuyển giao tài sản vĩ đại
Động lực này có lẽ sẽ định hình bức tranh tài sản mạnh mẽ nhất trong tương lai. UBS ước tính một khối tài sản khổng lồ trị giá khoảng 83.000 tỷ USD sẽ được chuyển giao giữa các thế hệ trong vòng 20 – 25 năm tới.
“Cuộc chuyển giao tài sản vĩ đại” này sẽ đưa một lượng lớn những người thuộc millennials và gen Z vào hàng ngũ triệu phú, không phải bắt đầu từ con số không, mà từ nền tảng tài sản mà cha mẹ, ông bà họ đã xây dựng. Đây là một cơn sóng thần tài sản, hứa hẹn sẽ còn tạo ra nhiều EMILLI hơn nữa.
Một làn sóng, nhiều sắc thái
Dù là một xu hướng toàn cầu, sự trỗi dậy của các EMILLI lại mang những đặc điểm riêng biệt ở từng khu vực:
Mỹ tiếp tục là trung tâm của phong trào EMILLI, nhờ vào một nền văn hóa lâu đời khuyến khích đầu tư vào cả bất động sản lẫn thị trường tài chính.
Tại châu Âu và châu Á, đặc biệt ở các quốc gia có giá bất động sản leo thang và trình độ hiểu biết tài chính của người dân ngày càng được nâng cao, đà tăng trưởng diễn ra mạnh mẽ.
Trong khi đó, ở các thị trường mới nổi, số lượng EMILLI cũng đang gia tăng, dù xuất phát điểm thấp hơn. Tuy nhiên, tài sản của họ chủ yếu tập trung vào các tài sản hữu hình như nhà đất, thay vì tài sản tài chính như cổ phiếu hay trái phiếu.
Điều làm nên sự khác biệt của các EMILLI không nằm ở xuất thân hay những quyết định đầu tư chớp nhoáng, mà ở một tư duy nhất quán: họ là những người chạy marathon, không phải những người chạy nước rút.
Họ tập trung vào việc tích lũy tài sản một cách âm thầm, bền bỉ và có kỷ luật qua thời gian. Lối sống của họ thường không phô trương, họ ưu tiên việc tái đầu tư, tiết kiệm và quản lý chi tiêu một cách thông minh thay vì chạy theo các xu hướng tiêu dùng xa xỉ.
Chính sự “giàu ngầm” và bền vững này đã tạo nên một trụ cột kinh tế mới, ổn định và ít bị ảnh hưởng bởi các biến động ngắn hạn của thị trường hơn so với dòng tiền đầu cơ nóng vội.
Tương lai nào chờ đón?
UBS dự báo rằng thế giới sẽ có thêm hơn 5 triệu triệu phú mới vào năm 2029. Điều này cho thấy làn sóng EMILLI sẽ không dừng lại. Khi giá tài sản tiếp tục xu hướng tăng trong dài hạn và cuộc chuyển giao tài sản giữa các thế hệ ngày càng tăng tốc, hình ảnh “triệu phú bình dân” sẽ trở nên quen thuộc hơn bao giờ hết.
Sự trỗi dậy của họ không chỉ là một câu chuyện về tiền bạc. Nó là tín hiệu về một sự phân bổ tài sản đang dần trở nên rộng rãi hơn, một thế giới nơi cơ hội làm giàu không còn là đặc quyền của một nhóm nhỏ.
Dù khoảng cách giàu nghèo vẫn là một thách thức lớn, sự lớn mạnh của tầng lớp EMILLI đang thắp lên hy vọng về một cấu trúc xã hội vững vàng và một nền kinh tế toàn cầu khỏe mạnh hơn, được chống đỡ bởi hàng chục triệu trụ cột thầm lặng nhưng vô cùng vững chắc.